آنچه در این مقاله میخوانید
ایرانیان همه ساله شب یلدا را، که طولانیترین شب سال نام دارد، دور هم جمع می شوند. با خوردن غذاهای مرسوم در شب یلدا و آشامیدن دمنوشهای مناسب با فصل و شعر خوانی و گرفتن فال حافظ تا نیمه شب دور هم جشن میگیرند. شبنشینی در شب یلدا یا همان شب چله نمادی است برای استقبال از سردترین فصل سال.
این جشن ایرانی که هرساله در شب ۲۰/۲۱ دسامبر مطابق با تقویم میلادی در خانه برگزار میشود، قدمتی بسیار طولانی دارد و از مهمترین جشنها و مراسمات ایرانیان است. تاریخ شب یلدا به سنت زرتشتیان برمیگردد که تاریکترین و طولانیترین شب سال است و چه راهی بهتر از دورهم جمعشدن و گذراندن این طولانیترین شب در کنار عزیزانتان؟ برخی قدمت این مراسم را بیش از ۷۰۰۰ سال تخمین میزنند.
اما شب یلدا در سال ۵۰۲ پیش از میلاد توسط داریوش اول به طور رسمی وارد تقویم ایران باستان شد.
از آنجایی که در زمستان روزها بلندتر و شبها کوتاهتر میشوند، ایرانیان آخرین شب پاییز را به عنوان تجدید خورشید و پیروزی نور بر تاریکی جشن میگیرند. مردم در شب یلدا به صورت دستهجمعی با دوستان یا خانوادهها همه با هم شادمانی میکنند تا به گرمی به پیشواز زمستان بروند و یک خداحافظی شاد با پاییز داشته باشند.
شب یلدا به چه معناست
یلدا از واژهای در زبان سریانی به معنای تولد گرفته شده است. این نام برای شبی انتخاب شده است که تاریکی بیشتر از هر شبی در سال بر آن شب حاکم است، اما در عین حال پایان این شب پر از امید و معنی است. بنابراین این شب را تولد خورشید نامیدند و آن را آغاز سال دانستند. برخی معتقدند کریسمس مسیحی نیز ریشه در این باور دارد. شب یلدا جدا از تاریخ طولانی و پیشینه جالباش، مراسم زیبایی است که در شرایط امروزی نیز قابل اجراست.
تشریفات و مناسک از ابتدا جزئی از زندگی مردم بوده است، بنابراین حفظ و انجام آنها میتواند نوعی معنا و پیوند با طبیعت و مفاهیم اصلی زندگی را برای ما به ارمغان آورد. اگر علاقهمند به جشن گرفتن طولانی ترین شب سال هستید، اصولی وجود دارد که باید از آنها پیروی کنید تا بتوانید به بهترین شکل و مانند گذشته آن را جشن بگیرید! آیا میخواهید بدانید آن اصول چیست؟ اگر جواب شما مثبت است، به خواندن ادامه دهید و با فروشگاه اینترنتی راه راه مارکت همراه باشید.
غذای لذیذ، بخش جداییناپذیر شب یلدا…!
اولین اصل در جشن شب یلدا این است که تا جایی که میتوانید غذاهای خوشمزه و لذیذ بخورید و لذت ببرید! خوب، ممکن است این حرف شبیه یک شوخی به نظر برسد، اما به نوعی درست است. قرار است تا بعد از نیمه شب بیدار بمانید، صحبت کنید، جشن بگیرید و گل بگویید وگل بشنوید و این شب طولانی را سپری کنید. بنابراین، برای سرگرمی به غذاهای خوشمزه و زیادی نیاز دارید!
در این شب به غیر از غذا، شیرینی، میوه و آجیل نیز مصرف میشود. در این شب، خوردن انار و هندوانه از اهمیت ویژهای برخوردار است. بدون خوردن این ۲میوه نمیتوانید یلدای واقعی را جشن بگیرید. در یک نسخه کاملاً سنتی، همه وسایل پذیرایی و خوراکیها را روی یک کرسی که یک میز کم ارتفاع است و بخاری در زیر آن روشن است میچینند. به این ترتیب اعضا خانواده دور آن مینشینند و به بالشتکهای بزرگی تکیه میدهند و از گرمایی که پتوی کرسی از شعله های بخاری زیر کزسی، برایشان نگه داشته لذت میبرند.
در برخی مناطق رسم بر این است که در مراسم شب یلدا چهل نوع خوراکی سرو شود! بنابراین، یک شام عالی و خوشمزهترین خوراکیها را برای طولانیترین شب سال آماده میکنند! در شب یلدا هر شهری برای خودش خوراکی منحصر به فردی دارد که به جشن باستانی شب یلدا اضافه کند. البته بیشتر خورشت فسنجان سرو میشود. که یک خورشت مرغ ایرانی با گردو و انار است. در شمال ایران، در بخش گیلان، سبزی پلو با ماهی، غذای شب یلدا است که پلویی است که در آن سبزی مخصوصی خرد شده، که آن را همراه با ماهی سفید یا دودی میل میکنند.
اگر دوست دارید در شام شب یلدای خود تغییراتی ایجاد کنید میتوانید طرز تهیه سبزی پلو با ماهی خوشمزه را در لینک زیر مشاهده کنید و در سریع ترین زمان ممکن آن را بپزید.>>>> طرز تهیه سبزی پلو با ماهی
در شیراز غذای مخصوص این شب هویج پلو است. که بیشتر با مرغ و زعفران تفت داده شده و سرو میشود. غذای دیگری که در شیراز مرسوم است، کلم پلو نام دارد که یک غذای شیرازی بسیار معروف است. این غذا از تلفیق کلم با برنج درست میشود. هر شهر در ایران، این شب را با خوردن غذاهای مرسوم شهر خود جشن میگیرد. اما جالب اینجاست که در اکثر شهرها مواد اصلی غذای شب چله انار یا گردو است مانند قزوین که در آن خورش انار (انار پلو) پخته میشود و یا ناردون (انار) که غذایی است که آن را در مازندران میپزند.
لیست خرید خوراکیهای ویژه شب یلدا
اگر بخواهیم به یک بخش جذاب و هیجان انگیز قبل از شروع مهمانی یلدا اشاره کنیم، آن بخش خرید خوراکیهای خوشمزه است. کلی خوراکیهای رنگی و هیجانانگیز در این شب سرو میشود که واقعا گاهی انتخاب را برای شما سخت میکند. از آجیل و قطاب گرفته تا دسر و ژلههای رنگی که میتوانید همهی آنها را با یک چیدمان زیبا بر روی میز برای مهمانان سرو کنید.
انواع تخمههای خوشمزه که در هنگام صحبت و دور هم بودن بسیار به شما و مهمانها میچسبد. میتوانید تخمه را با آجیل خود میکس کنید یا به تنهایی در کاسه استکهلم ایکیا بریزید و لذت خوردن آن را دو چندان کنید. وجود لبوها و شلغمهای پخته شده هم خالی از لطف نیست. زیرا شب طولانی است و بعد از صرف شام ساعتها بیدار هستید و ممکن است کمی گرسنه شوید. در این لحظه شلغم و لبوهای خوشرنگ یلدایی به کمک شما میآید.
در کنار لبوی خود چنگالهای ایکیا را قرار دهید تا هرکسی به راحتی از لبوهای گرم و شیرینی که پختهاید استفاده کند. پیشنهاد میکنم برای دیزاین و زیبایی بیشتر میز یلدا خود از شمع قرمز ایکیا به همراه گل خشک یا همان پاتپوریهای جذاب استفاده کنید. این دو محصول، ترکیب بسیار زیبایی به میز شما میدهد و خوراکیهای شما را هیجان انگیزتر میکند. مطمئن باشید شما تعداد زیادی چای برای مهمانها در ساعتهای متفاوت میآورید.
فنجانهای ایکیا کار شما را بسیار راحت میکند. حتی میتوانید در آنها نوشیدنیهای قرمز رنگ یا حتی آب انار بریزید و قبل از مهمانها روی میز پذیرایی و یا روی میزکرسی بچینید و به چیدمان خود اضافه کنید.
استفاده از رنگ قرمز برای یلدا
تا جایی که میتوانید از رنگهای قرمز و شمعهایی به رنگ قرمز و یا از روبانهای قرمز استفاده کنید! رنگ قرمز (که در هندوانه و انار نیز وجود دارد) نماد رنگهای زرشکی سپیدهدم و درخشش زندگی است. گرمای این رنگ شور و زندگی را به شب سرد و طولانی شما میآورد. بنابراین، طراحی میز یلدای شما با استفاده از این رنگ زنده، حیاتی است. شمعها نیز مهم هستند، زیرا آنها نور را به شب طولانی شما می بخشند.
دیوان حافظ
کتاب حافظ که یکی از مهمترین بخشهای شب یلدای ایران است. تقریباً هر خانوادهی ایرانی این کتاب نفیس را در منزل دارد. در این شب خاطرهانگیز معمولا بزرگترین عضو خانواده (مثل پدربزرگ و مادربزرگ) «دیوان حافظ» را برای هر یک از اعضای خانواده باز میکند و شعر را میخواند. خواندن اشعاری از دیوان حافظ از سنتهای فاخر شب یلدا است. هر یک از اعضای خانواده یا گروهی از دوستان آرزویی میکنند.
در حالی که چشم بر دیوان حافظ دارند، به طور تصادفی دیوان را باز میکنند، سپس، بزرگترین عضو خانواده یا دوستان، شعری که بهطور تصادفی انتخاب شده را با صدای بلند میخواند. از آنجایی که اعتقاد بر این است که شعر و خواندن تفسیر آن، نوید بخش تحقق آرزوی صاحب نیت است، تفسیر شعر و حدس زدن آرزوهایی که دیگران می کنند، جالب و خاطره انگیز است.
به این ترتیب آخرین و طولانی ترین شب پاییزی به خوشی به پایان میرسد و ایرانیان اولین روز زمستان را آغاز میکنند.
شب یلدا یا شب چله
نام یلدا نیز به همین منظور بر دختران ایران زمین نهاده میشود. اما چله به چه معناست و چه معنایی دارد؟ ایرانیان فصول را به دورههای چهل روزه تقسیم کردهاند و همه آنها با نام چلههای مختلف به معنای چهل روز آمدهاند. چله اول تابستان است و بقیه در زمستان است و به نام چلهی بزرگ و چلهی کوچک نام دارد. چله بزرگ از روز اول دی (اولین ماه زمستان در تقویم ایرانی) شروع میشود و به مدت چهل روز ادامه مییابد.
پس از آن چله کوچک که از (دومین ماه یعنی بهمن ماه) شروع میشود. زمستان در گاهشمار ایرانی) مشتمل بر بیست شب و روز است که به آن افزوده میشود و بدین ترتیب دومین دوره چهل روزه یعنی چله کوچک ایجاد میشود.
خرید هدیه در شب یلدا
شب یلدا و سنتهای آن به قدری سرگرم کننده و جالب است که در سال ۲۰۰۸ رسماً به فهرست گنجینههای ملی ایران اضافه شد. شب یلدا در کشورهایی مانند افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان نیز جشن گرفته میشود. کشورهای قفقاز مانند آذربایجان و ارمنستان نیز سنتهای مشابهی دارند. یکی دیگر از اتفاقاتی که در شب یلدا رخ میدهد هدیه دادن است. معمولا بیشتر ایرانیان در این شب به خانهی یکی از بزرگترین اعضای خانواده دعوت میشوند و در این شب به یکدیگر هدیه میدهند.
شما نیز میتوانید، برای خوشحال کردن عزیزان خودتان، در خانه شیرینیهای خوشمزه و قرمز رنگ درست کنید یا یک کتاب حافظ به همراه شمعهایی به شکل انار تهیه کنید، البته شرکت ایکیا نیز شمعهای قرمز رنگی برای ارائه دارد که شما با تهیه آنها میتوانید آن را به عزیزانتان هدیه دهید و لذت خاطرات این شب را دو چندان کنید. اینک با توضیح و تفسیر این متن، امیدواریم که امسال شما نیز در کنار خانواده شب یلدای به یاد ماندنی را بگذرانید.
هدیهی امسال شما به ما میتواند عکسهایی از میز یا کرسی شب یلدای شما باشد که شما با مهر آن را برای ما ارسال میکنید. به این ترتیب دوستان راه راه مارکت نیز ممکن است از چیدمان شما ایدهای برای چیدن سفره یلدای سال آیندهی خود بگیرند. پس با لطف خود عکسهایتان را با ما به اشتراک بگذارید.
یلدا بر ایران و ایرانی مبارک باد.
مقـالـات مرتـبـط
راهنما خرید سینی و ظروف پذیرایی معرفی خرید لوازم نوروزی
سینی های ایکیا پذیرای مهمونیهای نوروز
آینه، قرآن، ترمه، ماهی قرمز، سنبل، سیب، سکه، سینی از پایههای ثابت در یک سفره [...]
3 دیدگاه
آموزش آشپزی با محصولات ایکیا
طرز تهیه سبزی پلو با ماهی
سبزی پلو با ماهی جز آن غذاهایی است که پختن و خوردن آن از قدیم [...]
3 دیدگاه
نکات پیش از خرید لوازم خانه و آشپزخانه
معرفی انواع مختلف شمع
شمع ها زمانی صرفا به عنوان منبع نور به کار گرفته می شدند و بیش [...]
2 دیدگاه
ممنونم که با راهنمای خرید شب یلدا بهم چند تا ایده با شمع ایکیا و گل خشک ایکیا دادید.امسال تو سفره ی شب یلدا حتما از محصولات ایکیا استفاده میکنم راستی از راه راه مارکت هم ممنونم برای مجله ی خوبش
چقدر جالب و خوندنی بود این مقاله. خیلی وقت بود مقاله ای نخونده بودم که که به اطلاعاتم اضافه شه. مثلا نمیدونستم که غذای شب یلدا تو شهر ها متفاوته فکر میکردم مثل عید یه جوره . خب شب یلدا خیلی با هم صحبت میکنیم من الان کلی اطلاعات جدید یاد گرفتم که میتونم شب یلدا به بقیه هم بگم. پ کلی صحبت کنیم و با خوشحالی نزدیک به سال ۱۴۰۲ بشیم و بهار قشنگی و بگذرونیم
ممنونم که شمع ایکیاو گل خشک ایکیا رو معرفی کردید .حتما برای یلدا میخرمش